Πολλές φορές, αγαπητοί μου αδελφοί, μιλούμε για την αχαριστία και για το πώς οι άνθρωποι στις μέρες μας εκφράζουν αυτό το συναίσθημα στους συνανθρώπους τους. Έχουμε σκεφτεί όμως ότι αυτό το συναίσθημα, της αχαριστίας, το εκφράζουμε ενώπιον του Θεού; Ένα μεγάλο παράδειγμα είναι και το σημερινό γεγονός που μας εξιστορεί ο Ευαγγελιστής Λουκάς.

Κραυγή πόνου από δέκα λεπρούς, οι οποίοι κραύγαζαν «Ἰησού ἐπιστάτα, ἐλέησον ἡμᾶς». Οι δέκα λεπροί ζητάνε το έλεος του Θεού και συνάμα την θεραπεία τους. Του φωνάζουν από μακριά, χωρίς να τον πλησιάζουν, διότι την εποχή εκείνη απαγορευόταν να εισέρχονται στη πόλη οι λεπροί. Φώναξαν με πάθος, αλλά όχι με μεγάλη πίστη, διότι αναφέρουν τον Ιησού ως επιστάτη και όχι Κύριο. Η φωνή τους όμως είναι αξιολύπητη. Είναι δέηση ανθρώπων που ελπίζουν ότι θα δεχθούν τη θεραπεία τους από τον Χριστό. Πίστευαν στην θεραπεία τους από μακριά. Λόγω, όμως, της αρρώστιας τους και τις σαλεμένης διάνοιας τους πίστευαν, αλλά δεν μπορούσαν να ομολογήσουν τον Χριστό ως Κύριο  και για αυτό τον φωνάζουν επιστάτη.

Ο Χριστός τους θεραπεύει από μακριά βλέποντας την κατάσταση τους, αλλά και την πίστη τους, ασχέτως αν δεν μπορούσαν να την εκφράσουν, διότι ο Χριστός είναι ο των πάντων καρδιογνώστης. Τους λέει να πάνε στους ιερείς για να τους δουν. Η λέπρα εκείνη την εποχή υπαινισσόταν την αμαρτία γι’  αυτό έπρεπε να πάνε στους ιερείς, για να δείξουν ότι κανείς απ’ αυτούς που αμαρτάνουν στον Θεό, ακόμη και αν απομακρυνθεί από την αμαρτία, ακόμη και αν ισοσταθμίσει την αμαρτία με έργα, δεν μπορεί να λάβει συγχώρηση από τον εαυτό του.

Δέκα λεπροί, λοιπόν, ήταν αυτοί οι οποίοι ζήτησαν την θεραπεία τους από τον Ιησού Χριστό. Ένας όμως επέστρεψε για να ευχαριστήσει τον Κύριο. Θα αναρωτηθούμε μα έχει ανάγκη ο Χριστός τις δικές μας ευχαριστίες; Όχι βέβαια. Ο Θεός δεν έχει ανάγκη ούτε ευχαριστίες, αλλά και ούτε δοξολογίες. Οι ευχαριστίες των ανθρώπων δεν θα κάνουν σπουδαιότερο τον Θεό, δεν θα το κάνουν πιο δυνατό, πιο ένδοξο, πιο πλούσιο, πιο ζωντανό. Αυτά όμως θα τα αποκτήσουν οι άνθρωποι, οι οποίοι ευχαριστούν τον Θεό. Όλη αυτή η ευχαριστία δεν θα αλλάξει τίποτα στην ύπαρξη του Θεού, διότι ο Θεός είναι αμετάβλητός, αλλά θα αλλάξει την ύπαρξη του ανθρώπου.

Όπως λέει και ο Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς η ευχαριστία στο Θεό ανεβάζει εμάς τους θνητούς πάνω από τη φθορά της θνητότητας, μας απαλλάσσει από εκείνο που κάποια στιγμή πρέπει να απαλλαγούμε. Η ευχαριστία μας ενώνει με τον ζωντανό Θεό. Αν δεν είμαστε ενωμένοι μαζί Του σ΄ αυτή τη ζωή, τότε δεν θα τον δούμε στην αιωνιότητα. Η ευχαριστία εξευγενίζει τον άνθρωπο και ενθαρρύνει τα καλά έργα. Η ευχαριστία εμπνέει την ευεργεσία στον κόσμο και ενισχύει τις αρετές.

Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος πάντοτε έλεγε στα καλά και στα κακά «Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν». Σε όλες του τις κακουχίες ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος δοξολογούσε τον Θεό. Στις αρρώστιες του, στις εξορίες του, παντού δοξολογούσε τον Θεό.

Επίσης ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς σε κάθε πρόβλημά του , θέλοντας να μιμηθεί τον Ιερό Χρυσόστομο, δοξολογούσε με τον ίδιο τρόπο. Γι’ αυτό πρόσθετε λέγοντας «ας ευχαριστούμε λοιπόν για όλα τον Θεό, για ό,τι και αν συμβαίνει. Αυτό είναι ευχαριστία. Διότι το να ευχαριστείς τον Θεό όταν όλα πηγαίνουν καλά δεν είναι σπουδαίο, επειδή αυτό σε ωθεί η ίδια φύσις των πραγμάτων. Εάν όμως ευχαριστούμε τον Θεό ενώ βρισκόμαστε στο βάθος των κακών αυτό είναι το θαυμαστό».

Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης αναφέρει ότι δεν υπάρχει αγιότερο από την γλώσσα, που μέσα στα κακά ευχαριστεί τον Θεό. Αυτή η γλώσσα δεν υστερεί σε τίποτα από τη γλώσσα του μάρτυρος. Στεφανώνεται και αυτή ομοίως με εκείνον. Ο Μέγας Βασίλειος αναφέρει ότι είναι αισχρό όταν τα πράγματα στη ζωή ενός ανθρώπου είναι ευνοϊκά να ευλογεί και να δοξολογεί τον Θεό,  αλλά όταν τα πράγματα είναι στενάχωρα και επίπονα, να σιωπά. 

Ας ακολουθήσουμε όλοι, λοιπόν, τον ιερό ψαλμωδό λέγοντας «Ω ψυχή μου, δοξολόγει ακατάπαυστα τον Κύριον, και όλαι αι εσωτερικαί μου δυνάμεις, ο νους και η καρδία μου, ας δοξολογούν το Άγιον όνομά Του, δια τα μεγαλεία και τας πολλάς του ευεργεσίας. Δοξολόγει, ω ψυχή μου, τον Κύριον και μη λησμονής ποτέ καμμίαν από τας ευεργεσίας Του προς σέ. Δοξολόγει τον Θεόν σου, ο οποίος σου συγχωρεί όλας τας ανομίας, θεραπεύει όλας τας σωματικάς και πνευματικάς ασθενείας σου». ( Ψαλμός 102^ος.)

Αρχιμανδρίτης Θεοτόκης Φαίδωνος