Μπροστά σε μια βασική πρόκληση της σύγχρονης ζωής μας τοποθετεί η ευαγγελική περικοπή του πλούσιου νέου. Όπως σημειώνει ο Ευαγγελιστής Λουκάς  προσήλθε στον Χριστό ένας νέος και του έθεσε την κομβική ερώτηση: «Διδάσκαλε ἀγαθέ, τί ποιήσω ἵνα ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω;». Τι να κάνω να κερδίσω και να έχω τη ζωή την αιώνια; Βέβαια, πήγε στον Χριστό και τον αντιμετώπισε ως ένα  διδάσκαλο, γι’ αυτό ο Χριστός του απάντησε: «Γιατί μὲ λέγεις ἀγαθόν, μόνον ὁ Θεὸς εἶναι ἀγαθός». Του υπενθυμίζει την ιδιότητα του Θεού και με αυτόν τον τρόπο σαν να του λέει, «μήπως θέλεις νὰ πιστέψεις ὅτι εἶμαι καὶ πάρα πέρα ἀπὸ σοφὸς διδάσκαλος;». Ο νεαρός δεν ρώτησε από εγωισμό, «Κύριε, τί νὰ κάνω γιὰ νὰ ζήσω αἰώνια», αλλά διότι είναι το πιο φυσικό πράγμα ένας νέος άνθρωπος να ζητά νόημα και περιεχόμενο στη ζωή του.

Η απάντηση του Χριστού ήταν ανατρεπτική και ο λόγος Του ακούγεται ιδιαίτερα σκληρός, καθώς ζητά την υπέρβαση μιας ισχυρής γήινης εξάρτησης: «Πάντα ὅσα ἔχεις πώλησον καὶ διάδος πτωχοῖς (…) καὶ δεῦρο ἀκολούθει μοι». Να πουλήσεις όλη σου την περιουσία και να τη δώσεις στους φτωχούς και μετά να με ακολουθήσεις, απαντά ο Κύριος.

Η επιδίωξη του πλούτου είναι κοινός σκοπός πολλών ανθρώπων, γιατί ισχυρίζονται ότι είναι το θεμέλιο της ευημερίας τους. Σίγουρα δεν μπορούμε να φαντασθούμε τη ζωή μαs χωρίς το χρήμα, αφού αυτό είναι το μέσο με το οποίο ικανοποιούμε βασικές ανθρώπινες ανάγκες. Όμως το χρήμα, όπως και τόσα άλλα πράγματα και μεγέθη της καθημερινότητάs μαs, είναι διφορούμενο, και δισήμαντο. Εξαρτάται από το πώς το διαχειριζόμαστε. Το ίδιο πράγμα για κάποιον μπορεί να γίνει εστία κατάρας  και για άλλον πηγή αγιασμού, για το έναν αιτία σωτηρίαs και για τον άλλον αφορμή καταστροφής. Το χρήμα είναι αγαθό, όταν βελτιώνει τη ζωή μαs και γίνεται μέσο ανακούφισης για όσους έχουν ανάγκη. Μπορεί, όμως, να γίνει ολέθριο πάθοs, όταν προσκολληθούμε σε αυτό. Τότε το χρήμα γίνεται σκοπός, άμετρη και άσβεστη επιθυμία που μας καταδυναστεύει επιζητώντας την άυξηση του.

Η στάση του πλούσιου νέου το επιβεβαιώνει. Δυστυχώς ενώ αναζητούσε την αιώνια ζωή, δεν ήταν διατεθειμένος να θυσιάσει ότι τον κρατούσε  αιχμάλωτο στην παρούσα ζωή: ο πλούτος . Το χρήμα τον κρατούσε γερά δεμένο στη γη, παρά τις όποιες καλές του προυποθέσεισ και τις πνευματικές του αναζητήσεις . Στην κρίσιμη, ωστόσο, στιγμή έπρεπε να διαλέξει ανάμεσα στον Θεό και στο χρήμα. Η απαίτηση του Χριστού ήταν απόλυτη. Ζητούσε κάτι παραπάνω από το προβλεπόμενο τυπικό καθήκον. Ήθελε την υπέρβαση, την τελειότητα, την αυταπάρνηση και τη θυσία, για να δοκιμάσει τη γνησιότητα της πίστης του. Μάλλον, για να συναισθανθεί ο ίδιος την αδυναμία και την «εξάρτησή» του, γιατί ὁ Χριστός τη γνώριζε. Όμως ὁ νέος δεν μπόρεσε να απεγκλωβιστεί από το οχυρό του πλούτου. «Ἐλιπάνθη, ἐπαχύνθει, ἐπλατύνθει καὶ ἐγκατέλειπε τὸν Θεὸν» (Δευτ. 32,15). Και τότε οι αυταπάτες και οι ψευδαισθήσεις του κατέρρευσαν, καθώς αντιλήφθηκε ότι ἡ πίστη του ήταν επιφανειακή. Και αυτό, γιατί δεν κάλυπτε ούτε το σύνολο της ζωής του, αλλά ούτε και το βάθος της ύπαρξης του.

Επομένως, δεν αρκεί μόνο το να έχουμε πνευματικές αναζητήσεις και ευγενείς πόθους για να επιτύχουμε τη σωτηρία μας. Χρειάζεται αγώνας και γενναία απόφαση να προχωρήσουμε θυσιάζοντας ό,τι μας εμποδίζει στο δρόμο μας. Άλλωστε «στενὴ η πύλη και τεθλιμμένη η οδὸς η απάγουσα εἰς τὴν ζωήν» (Ματθ. ζ΄ 14), οπότε δεν «χωράει» πολλές γήινες εξαρτήσεις και εμπαθείς προσκολλήσεις. Ο δρόμος προς την αιώνια ζωή είναι γεμάτος δυσκολίες και κινδύνους, οπότε απαιτεί θυσίες και αγώνα.

Μπορεί και σε εμάς σήμερα να αρέσει να επισκεπτόμαστε προσκυνήματα και μοναστήρια, ακόμη και να γνωρίζουμε γέροντες και να συζητάμε μαζί τους. Όμως, άραγε προχωρούμε σε βαθύτερη αυτοκριτική και μετάνοια; Αν όχι, αποδεικνύεται  μάταιη η ενασχόλησή μας με τα πνευματικά, αφού σε τελική ανάλυση οι ίδιοι δεν αγωνιζόμαστε να εφαρμόσουμε το θέλημα του Θεού και μένουμε στην επιφάνεια, χωρίς να προχωρούμε στο βάθος της πνευματικής ζωής.

«Ἔτι ἕν σοι λείπει», μας λέει ο Κύριος Ιησούς Χριστός. Μπορεί να είσαι καλός άνθρωπος, αλλά αυτό δεν αρκεί. Ὁ Κύριος δεν μας θέλει απλώς «καλούς ανθρώπους» αλλά πιστούς και αφοσιωμένους μαθητές του. Θέλει να γίνουμε τέλειοι, διότι αυτές είναι οι προδιαγραφές που μας έδωσε, όταν μας δημιούργησε. Μας έπλασε «κατ’ εἰκόνα» και «καθ’ ὁμοίωσίν» Του. Έχουμε, λοιπόν, τη δυνατότητα για πολύ περισσότερα. Έχουμε τις προϋποθέσεις ν’ ανεβούμε ψηλότερα. Αρκεί να είμαστε ταπεινοί και να προσπαθούμε να γίνουμε ελέυθεροι από κάθε τι που μας κρατά δεμένους  στην γή και να το ξεπεράσουμε με τη Χάρη και τη βοήθειά Του. Τότε θα είμαστε άξιοι μαθητές Του!

Ιεροδιάκονος Αρσένιος Αθανασίου