Τέκνα εν Κυρίω αγαπητά,
Η σημερινή Ευαγγελική περικοπή, η οποία αποτελεί απόσπασμα της Επί του Όρους Ομιλίας του Κυρίου μας, μας λέει ότι τα μάτια του ανθρώπου είναι το φως του σώματός του «ὁ λύχνος τοῦ σώματός ἐστιν ὁ ὀφθαλμός». Άρα, αν τα μάτια μας είναι φωτεινά, τότε όλο το σώμα μας θα είναι φωτεινό. Αν όμως, τα μάτια μας είναι σκοτεινά, τότε όλο το σώμα μας θα είναι σκοτεινό.
Τί θέλει να μας πει, άραγε, ο Χριστός, με το παράδειγμα αυτό και κάνει αυτό τον παραλληλισμό; Τα μάτια μας είναι τα πολύτιμα εκείνα όργανα του σώματός μας, τα οποία μας επιτρέπουν να αντικρύζουμε τα μεγαλεία του Θεού, τη φύση, τους ανθρώπους.
«Μέ τούς δυό αἰσθητούς ὀφθαλμούς φωτίζεται τό σῶμα, καί μέ τήν αἰσθητή και νοερά διάκριση λαμπρύνονται οἱ ὀφθαλμοί τῆς καρδίας», μας τονίζει ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος. Χωρίς τα αισθητήρια της οράσεως ο άνθρωπος ζει και κινείται πάντοτε στο σκοτάδι. Όμως, υπάρχουν και συνάνθρωποί μας που μπορεί να στερούνται τα μάτια του σώματος, αλλά να έχουν τα μάτια της ψυχής, να έχουν την πνευματική όραση, η οποία ασφαλώς όσο παράξενο και αν μας φαίνεται, είναι ανώτερη και πιο σημαντική από την σωματική.
Ο οφθαλμός ως θυρωρός επιτρέπει την είσοδο μόνον των καλών. Δηλαδή, επιτρέπει στον άνθρωπο να βλέπει και να ακούει μόνο όσα είναι αγαθά και ωφέλιμα, για τη σωτηρία της ψυχής μας και απαγορεύειτην είσοδο στην ψυχή μας των κακών. Αποστρέφει το βλέμμα και τη σκέψη από τα πονηρά.
Αρκετές φορές ο Ιησούς κάνει αναφορά στο Ευαγγέλιο για την αναγκαιότητα του φωτός και τη σημασία του λύχνου, την καθαρότητα της ψυχής και του σώματος. Πώς μπορούμε να γίνουμε φως, ώστε να μπορούμε να φωτίσουμε και τους γύρω μας; Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος «πρῶτον φωτισθῆναι, εἶτα φωτίσαι». Πρώτα πρέπει να φωτισθούμε εμείς και στη συνέχεια να φωτίσουμε άλλους. Δεν είμαστε αυτόφωτοι, όπως ο
Θεός. Ο μόνος τρόπος για να αποκτήσουμε το φως είναι να διατηρούμε τα μάτια μας φωτεινά και καθαρά, ώστε να φωτίζουν όλο το σώμα μας.
Για να μείνουν όμως τα μάτια μας καθαρά και φωτεινά, χρειάζεται να είμαστε προσεκτικοί τι βλέπουμε. Αν βλέπουμε εικόνες αμαρτωλές και σκοτεινές και δεν τις αποφεύγουμε, δεν είμαστε δηλαδή προσεκτικοί, θα μετατραπούν σε εφάμαρτους λογισμούς και στη συνέχεια σε εφάμαρτες πράξεις. Σχηματίζουμε διάφορες ιδέες, δεσμευόμαστε από διάφορα πάθη, μας υποδουλώνουν, με αποτέλεσμα αρκετές φορές να χάνουμε και την αξιοπρέπειά μας.
Τέκνα εν Κυρίω αγαπητά,
Η ανυπόκριτος αγάπη αποτελεί το φως της ψυχής μας. Όταν ο άνθρωπος εγκολπωθεί και υιοθετήσει την ανυπόκριτη αγάπη, τότε η ζωή του φωτίζεται από το αληθινό φως του Χριστού, που είναι ο ίδιος αγάπη. Άρα, η αγάπη στην πράξη ενώνει τον άνθρωπο με την πηγή του φωτός, τον Θεό. Η ζωή μας ολόκληρη είναι φως και ο νους μας άνω θρώσκει.
Ας μην στρεφόμαστε στα γήινα και μάταια υλικά αγαθά που μας περιβάλλουν, ας μην υποδουλωθούμε στα πάθη μας, γιατί τα πάθη τυφλώνουν τον άνθρωπο. Υπάρχει μεγαλύτερη τύφλωση της ψυχής από τα τρία μεγάλα πάθη της φιληδονία, της φιλοδοξία και της φιλαυτία; Απ’ αυτά γεννιούνται όλα τα υπόλοιπα πάθη. H ψυχή που δουλώνεται στα πάθη είναι άρρωστη και δυστυχισμένη.
Ας διαχωρίσουμε το φως από το σκοτάδι, τα έργα του φωτός από τα έργα του σκότους και με την Χάρη του Θεού να αποφασίσουμε να καθαρίσουμε τον οφθαλμό της ψυχής μας. Να δεχθούμε τον φωτισμό του Αγίου Πνεύματος και να λάβουμε την τελική κάθαρση μέσω της Θείας Κοινωνίας, του Σώματος και του Αίματος του Χριστού, ώστε ολόκληρος ο άνθρωπος να είναι φως και τα έργα του φωτεινά. Βλέποντάς τα οι άνθρωποι να δοξάζουν τον Θεό «οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς» (Ματθαίου 5, 16).
Αμήν!
Μετ’ ευχών πατρικών ,
ο Μητροπολίτης Ταμασού και Ορεινής Ησαΐας